Drelowskie krzyże

27 czerwca 1996 roku Rada Gminy zatwierdziła herb, który przedstawia wiatrak srebrny na wzgórzu zielonym, na czerwonym tle między trzema krzyżami: łacińskim, kawalerskim i unickim.Wiatrak ma odwoływać się do tradycyjnych (rolniczych) zajęć mieszkańców. Krzyż łaciński wskazywać ma na tradycję katolicką i - wedle opracowującego herb Centrum Heraldycznego - wskazywać na tolerancję religijną. Krzyż kawalerski ma odwoływać się do wspólnego dziedzictwa Ziemi Międzyrzeckiej: podobne znajduje się w herbie Międzyrzeca: jeden zaćwieczony na ramieniu podkowy, drugi z uszczerbionym lewym ramieniem w jej wnętrzu.  Najwięcej jednak problemów przysparza trzeci krzyż, zwany przez autora herbu "unickim". Ma on podkreślać, że niegdyś mieszkali tu wierni kościoła grekokatolickiego. Chęć podkreślenia tego jest oczywiście słuszna, tym bardziej że unici drelowscy na równi z Trzynastoma z Pratulina swoją wierność katolicyzmowi poświadczyli ginąc na progu swojej cerkwi. Czy jednak wizerunek w herbie rzeczywiście jest prawidłowy? Jest to tzw. krzyż patriarchalny, zwany też lotaryńskim (z krótszą, poziomą belką symbolizującą zawieszony nad głową Chrystusa napis o winie) z przekreślonymi ramionami poziomymi i zakończeniem górnym. Problem w tym, że nie ma on nic wspólnego z unitami. Przypomina za to (bez tych wydumanych dodatkowych kresek) popularnie stawiane u granic wiosek i na rozstajach krzyże morowe (tzw. karawaki). Sam włócząc się po Podlasiu nieraz doświadczyłem, że nieświadomi już ich zatartego przez czas znaczenia mieszkańcy, dostrzegając odrębność kształtu określali je jako "unickie". W rzeczywistości zaś obyczaj ich stawiania przywędrował do Polski z Hiszpanii (!) i z obrządkiem wschodnim nic wspólnego nie miał.