Czy muszę zwrócić legitymację studencką z hologramem ELS? Sprawdź, co mówią przepisy i uczelnie

Co to jest legitymacja ELS i do czego służy?

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w roku akademickim 2022/2023 w Polsce studiowało ponad 1,2 miliona osób, z których każda otrzymała Elektroniczną Legitymację Studencką. ELS to więcej niż zwykły dokument tożsamości akademickiej. Funkcjonuje jako zaawansowany system identyfikacji zawierający chip RFID z zaszyfrowanymi danymi osobowymi, numerem albumu oraz informacjami o uczelni.

Hologramy semestralne naklejane na legitymację pełnią funkcję dynamicznego zabezpieczenia, potwierdzającego aktualny status studenta. Każdy hologram zawiera unikalny kod uczelni i datę ważności. Uniemożliwia to fałszowanie czy przenoszenie na inne dokumenty. System ten został zaprojektowany tak, aby automatycznie tracić ważność po zakończeniu okresu studiów.

Funkcjonalność ELS wykracza daleko poza standardowe zniżki studenckie. Legitymacja służy jako karta biblioteczna, klucz dostępu do systemów IT uczelni, a także instrument płatniczy w stołówkach akademickich i kopiarkach.

Czy zwrot legitymacji studenckiej jest obowiązkowy?

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie narzuca jednolitych przepisów dotyczących zwrotu legitymacji ELS, przekazując tę kompetencję poszczególnym uczelniom. W praktyce oznacza to mozaikę różnych rozwiązań. Od rygorystycznych wymagań zwrotu pod rygorem wstrzymania dyplomu, po całkowite ignorowanie tej kwestii.

• Uniwersytety techniczne zazwyczaj egzekwują zwrot ze względu na dostęp do laboratoriów i specjalistycznego sprzętu.
• Uczelnie humanistyczne częściej traktują legitymację jako element formalny, którego brak nie blokuje procedur dyplomowych.
• Niektóre prywatne szkoły wyższe wprowadzają kompromisowe rozwiązania. Umożliwiają zachowanie legitymacji po usunięciu chipu lub fizycznym oznaczeniu jako nieważna.

Automatyczna utrata ważności następuje zawsze z dniem skreślenia z listy studentów, niezależnie od fizycznego posiadania dokumentu. Hologramy doktoranckie tracą moc prawną natychmiast po zakończeniu semestru, w którym zostały wydane.

Co grozi za niezwrócenie legitymacji z hologramem ELS?

Korzystanie z nieważnej legitymacji studenckiej stanowi wykroczenie określone w Kodeksie wykroczeń jako podszywanie się pod osobę uprawnioną do ulg. Kara grzywny może wynieść od 20 do 5000 złotych, choć w praktyce sądy rzadko orzekają maksymalne stawki za tego typu przewinienia.

Większe ryzyko niesie odpowiedzialność cywilna wobec przewoźników i instytucji oferujących zniżki studenckie. Przedsiębiorstwa komunikacyjne mogą domagać się zwrotu różnicy między ceną ulgową a normalną za wszystkie przejazdy wykonane nieważnym dokumentem. Kina, teatry czy muzea mają prawo żądać dopłaty do pełnej ceny biletu. Ciekawym paradoksem pozostaje fakt, że większość uczelni nie prowadzi aktywnych działań windykacyjnych wobec nieodzyskanych legitymacji. Brak egzekwowania zwrotu nie oznacza jednak legalizacji dalszego użytkowania. Dokument pozostaje nieważny bez względu na bierność uczelni.

A jeśli chcę zachować legitymację jako pamiątkę?

Możliwość zatrzymania legitymacji zależy wyłącznie od wewnętrznych regulacji uczelni i dobrej woli dziekanatu. Niektóre uniwersytety oferują procedurę "unieważnienia kolekcjonerskiego" – usuwają chip elektroniczny lub naklejają specjalną plombę uniemożliwiającą dalsze użytkowanie jako dokument urzędowy.

Alternatywne rozwiązania obejmują wydanie duplikatu legitymacji z wyraźnym oznaczeniem "kopia archiwalna" lub przekazanie studentowi jedynie plastikowej karty bez aktywnego hologramu. Uczelnie techniczne czasami pozwalają na zachowanie "martwej" legitymacji po fizycznym uszkodzeniu chipu RFID.

Jeśli interesują Cię oryginalne wzory hologramów do celów kolekcjonerskich, warto odwiedzić sprawdzony serwis HologramyKolekcjonerskie24.com. Znajdziesz tam również legalne wersje, takie jak hologramy doktoranckie. Idealne dla pasjonatów i kolekcjonerów.

Formalne zakończenie studiów zamyka jeden etap życia, ale nie musi oznaczać całkowitego zerwania z uczelnianą przeszłością. Istotne jest rozważne podejście do kwestii legitymacji. Lepiej zapytać o możliwości niż ryzykować niepotrzebne konsekwencje prawne. Hologramy ELS stanowią element systemu zabezpieczeń państwowych, dlatego ich traktowanie wyłącznie jako pamiątka może okazać się problematyczne. Rozważenie legalnych alternatyw pozwoli zachować wspomnienia bez narażania się na sankcje.