Każdy potrzebuje innego rodzaju wsparcia
Ksiądz Jan Twardowski pisał - "Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą". Ten, i inne cytaty o śmierci, pomagają nam się z nią oswoić i nadać jej sens. Ale sposobów na poradzenie sobie ze stratą bliskiej osoby jest wiele. Każdy reaguje na ten stan inaczej i różnego rodzaju wsparcia potrzebuje. Jedni szukają wytłumaczenia, inni potrzebują wspominać dobre chwile, a jeszcze inni próbują zatracić się w codziennych obowiązkach, aby choć na chwilę zająć myśli innymi sprawami. Skąd mamy wiedzieć, jakiego wsparcia potrzebuje bliska nam osoba?
Co warto mówić i robić, aby wesprzeć osobę w żałobie?
· Po prostu bądź
Osoby przeżywające stratę często na początku same nie wiedzą jakiego rodzaju wsparcia będą potrzebować. Będzie się to również zmieniało wraz z przechodzeniem różnych faz żałoby. Na początku mogą odczuwać emocje takie jak niedowierzanie, złość, zaprzeczenie, ale też głęboką rozpacz. Każdy reaguje na swój sposób. To, co może być dla takiej osoby wspierające, to obecność. Dotyk, przytulenie, potrzymanie za rękę, podanie ciepłej herbaty. Gdy ktoś czuje, że zawalił mu się świat, powinien też poczuć, że ma obok siebie wsparcie i że nie jest z tym sam.
· Spytaj czego ta osoba potrzebuje
Jeśli jest to moment szoku i pierwszych emocji, możesz zapytać, w jaki sposób możesz najlepiej pomóc. Może trzeba powiadomić dalszą rodzinę i znajomych? A może pojechać z tą osobą załatwić formalności związane z pogrzebem? Postaraj się uważnie słuchać i zareagować na to, o co zostaniesz poproszony.
· Słuchaj i bądź wyrozumiały
Osoba w żałobie często zachowuje się z pozoru irracjonalnie. Potrzebuje się wypłakać, wykrzyczeć, wygadać, a czasem po prostu pomilczeć. Pozwól jej uwolnić emocje w taki sposób, w jaki tego potrzebuje. Interweniuj tylko w chwilach, w których mogłaby zrobić krzywdę sobie lub innym. Nie oceniaj, wspieraj i bądź towarzyszem.
· Rozmawiaj
Jeśli bliska osoba potrzebuje rozmowy o swojej stracie lub wspominków o zmarłym, nie bój się tego. Pozwól jej o tym mówić i porozmawiaj z nią o tym co myśli i czuje. Możesz podzielić się z nią jakimś wspomnieniem, jeśli będzie tego chciała. Stwórz jej bezpieczną przestrzeń, w której będzie mogła podzielić się swoimi uczuciami i przemyśleniami.
· Zaproponuj konkretną pomoc
Czasem zdarza się, że osoba w żałobie popada w swego rodzaju otępienie. Zapomina o prostych czynnościach, w tym nawet o jedzeniu. Zaproponuj, w jaki konkretny sposób możesz ją wspomóc. Może ugotujesz jej obiad lub posprzątasz mieszkanie? Może przez kilka dni wyprowadzisz psa na spacer lub odbierzesz dzieci ze szkoły?
· Zadbaj o siebie
Ten punkt może wydać się zbędny, ale tak naprawdę jest bardzo istotny. Proces żałoby nie trwa jeden dzień i nie kończy się po pogrzebie. Osoba po stracie może potrzebować Twojej pomocy nawet przez kilka miesięcy. Zastanów się, ile czasu możesz jej poświęcić i jakie konkretnie rzeczy możesz dla niej zrobić. Nie proponuj, że przyjedziesz codziennie jeśli mieszkasz na drugim końcu miasta. Lepiej powiedz, że codziennie po pracy zadzwonisz, żeby spytać, jak się czuje i spełnij tę obietnicę. Aby dobrze wspierać innych, musimy najpierw sami być w dobrej formie.
Czego NIE mówić i NIE robić w kontakcie z osobą przeżywającą żałobę?
- Nie mów, że wiesz, jak ta osoba się czuje. Nawet jeśli doznałeś podobnej straty, pamiętaj, że każda żałoba jest inna.
- Nie zaprzeczaj jej uczuciom i nie oceniaj ich.
- Nie omijaj rozmowy na temat zmarłej osoby.
- Nie obarczaj osoby w żałobie nadmiarem obowiązków. Jej zdolności myślenia i koncentracji mogą być teraz zaburzone.
- Nie szukaj pozytywnych stron straty, np. "teraz jest jej lepiej", "już nie będzie cierpieć", "lepiej Ci będzie bez niego" itp.
- Nie dawaj złotych rad, np. "weź się w garść", "ogarnij się i zajmij się dziećmi" itp.
- Nie pocieszaj, np. "wszystko będzie dobrze", "wszystko się ułoży", "czas leczy rany"
- Nie dawaj obietnic bez pokrycia - obiecaj tylko taką pomoc, jaką na pewno możesz spełnić
Pamiętaj, że wraz ze śmiercią bliskiej osoby trzeba pożegnać się też ze swoją wizją wspólnego życia i planów. Złapanie równowagi w nowej rzeczywistości wymaga czasu. Jeśli masz poczucie, że nie dasz rady samodzielnie wspierać osoby w żałobie, poszukaj większej grupy wsparcia. Uruchom kontakty rodzinne i przyjacielskie, zastanówcie się kto, jakiej pomocy może udzielić. Jeśli wsparcie bliskich okaże się niewystarczające, pamiętaj, że Ty i Twoi bliscy przeżywający stratę możecie skorzystać z pomocy profesjonalnej - psychologa lub psychoterapeuty.
Komentarze (0)